همدلي با سالمندان

همدلي يكي از مهمترين مهارتهاي ارتباطي بين فردي است. به رغم اهميت بالاي اين مهارت، متاسفانه بيشتر ما در رابطه با اطرافيان از جمله سالمندان اين مهارتها را ناديده مي گيريم. همدلي به معناي همدردي يا تنها غصه خوردن پا به پاي يكديگر نيست. در اين مهارت بايد بياموزيم كه چگونه دنيا را از دريچه نگاه طرف مقابل ببينيم و احساسات و باورهايش را درك كنيم. متاسفانه بسياري از ما درك را با تاييد اشتباه مي گيريم. در فرايند همدلي قرار نيست احساسات، افكار و رفتار طرف مقابل را قبول داشته باشيم يا تاييد كنيم، كافي است بتوانيم آنها را به خوبي بشنويم، درك كنيم و البته با كمك رفتارهاي كلامي و غيركلامي به طرف مقابل نشان دهيم كه حالش را مي فهميم.

سالمندان ممكن است براي دلخوري و ناراحتي دلايل زيادي داشته باشند. احساس طردشدگي، ناكارامدي، تنهايي، حالات افسردگي، دردهاي جسماني و محدوديتهاي حركتي تنها بخشي از اين دلايل است. لازم است مراقبين و همراهان و نزديكان سالمندان با آشنايي نسبت به مهارت همدلي بتوانند كمي از سنگيني اين بار كم كنند.

براي همدلي در گام اول و البته در مهمترين گام بايد تلاش كنيم خودمان را جاي سالمند بگذاريم، احساسات و افكارش را بشنويم و ببينيم اگر خودمان در اين شرايط بوديم چگونه فكر و وفتار مي كرديم. تصور كنيد بعد از حدود هفتاد و يا هشتاد سال زندگي و بزرگ كردن چند فرزند يا به انجام رساندن هزاران وظيفه ريز و درشت، امروز بايد براي خوردن غذايتان منتظر دريافت كمك از ديگري باشيد. يا تصور كنيد با اينكه روزگاري عضو فعال جامعه بوده ايد و ايده ها و فكرهايتان راهگشاي بسياري از افراد بوده، امروز ديگر حتي طرف مشورت نوه هايتان هم نيستيد. چه حالي پيدا مي كنيد؟ چه قدر ممكن است حس كنيد تنها رها شده ايد؟ از ديگران چه انتظاري داريد؟

حالا تصور كنيد، منتظر آمدن فرزندتان هستيد تا با او درددل كنيد، همين كه كمي از دردهاي جسماني تان گفتيد، او شروع به اظهار خستگي كند و يا شما را متهم كند كه زيادي غرغر مي كنيد و يا از آن بدتر تلاش كند با دلايل مختلف به شما ثابت كند دليلي براي دلخوري وجود ندارد و همه چيز خوب است. چه حالي خواهيد داشت؟ دوست داريد فرزندانتان براي كاستن درد شما حالتان را بفهمند و يا اينكه تلاش كنند به شما بفهمانند به هرحال زندگي سخت است و خود آنها هم درگير مشكلات زيادي هستند؟

به خاطر داشته باشيد همدلي به معناي آن نيست كه ما هم پا به پاي عزيزانمان غصه بخوريم و داستان را از آن چيزي كه واقعا هست سياهتر جلوه دهيم، بلكه به آن معناست كه گوشي شنوا شويم و بدون قضاوت يا تحقير و يا حتي سركوب عواطف سالمند عزيزمان تلاش كنيم به او بفهمانيم حالش را مي فهميم و براي بهبود حال و شرايطش و يا براي پذيرش برخي اتفاقات ناخوشايند كنارش هستيم. به خاطر داشته باشيد گاه يك همدلي مي تواند به سالمند كمك كند تا با توان بيشتري در مقابل مشكلاتش بياستد و بر آنها غلبه كند يا تغيير شرايط را بپذيرد.

پ.ن. عکس از بیتوته