سالمندان و سوگ
سالمندان به دلایل مختلف ممکن است درگیر سوگ شوند. اطراف سالمندان به مرور خلوت می شود و افرادی که با آنها در ارتباط هستند کمتر می شود. ممکن است سالمندان به دلیل فوت یا بیماری، همسر و دوستانشان را از دست بدهند. ممکن است فرزندان خانه را ترک کرده باشند و این تنهایی آنها را آزار دهد. ممکن است علت اصلی سوگ از دست رفتن سلامت خودشان و نگرانی بابت مرگ خودشان باشد. همه اینها می تواند آغازگر واکنش سوگ در سالمندان باشد.
برای فرآیند سوگ 5 مرحله ذکر شده است:
- مرحله انکار: در این مرحله فرد تلاش می کند رخداد ناخوشایند را باور نکند. در واقع سالمند ممکن است برای فرار از اضطراب ناشی از مساله ای که آزارش می دهد به کل آن را نادیده بگیرد. برای مثال به رغم آگاهی از وجود بیماری به پزشک مراجعه نمی کند و علامتهای بیماری را نادیده می گیرد.
- مرحله خشم: در این مرحله فرد نسبت به رخداد پیش آمده احساس خشم دارد و تلاش می کند دنبال مقصر باشد. به دنبال دلیلی برای بروز بیماری و مشکل باشد. گاهی فرد خشمش را با این جمله نشان می دهد که "چرا من"؟. خشمگین شدن می تواند واکنش بسیار طبیعی در مقابل رخدادهای ناخوشایند زندگی باشد اما در صورت طولانی شدن می تواند فرد را در دنیایی از تنش غرق کند.
- مرحله چانه زدن: بعد از اینکه فرد دست از انکار مشکل و مقصریابی کشید به احتمال زیاد وارد مرحله چانه زدن می شود. این در و آن در خواهد زد تا واقعیت را به هر شکل ممکن تغییر دهد.
- مرحله افسردگی:بعد از اینکه فرد متوجه شد نمی تواند شرایط ناگوار را تغییر دهد افسرده می شود. گویی از تلاش و تقلا برای تغییر شرایط خسته می شود و دیگر تمایلی به تلاش ندارد. خمود می شود و حتی ممکن است علامتهایی از اختلال افسردگی را نشان دهد. متاسفانه بسیاری از سالمندان در این مرحله باقی می مانند و چنانچه مداخلات حرفه ای صورت نگیرد ممکن است در این مرحله باقی بمانند و حتی بعد از گذشتن مدت زیادی نتوانند وارد مرحله پذیرش شوند.
- مرحله پذیرش: در این مرحله فرد به این نتیجه می رسد که به رغم وجود مشکلات زیاد می تواند زندگی را ادامه دهد و فردی موثر و سازنده باشد.
گرچه تمامی مراحل واکنش سوگ در مدت زمان مشخص کاملا طبیعی ارزیابی می شوند اما بعد از گذشت زمانی در حدود 6 ماه انتظار می رود فرد کم کم وارد مرحله پذیرش شود. چنانچه مدت واکنش بیشتر از زمان مشخص باشد برای دریافت کمکهای حرفه ای باید به سراغ متخصصین برویم.
پ ن. عکس از http://yaghootrooyan.com/fa/news/5220-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D9%84-%D8%B3%D9%88%DA%AF-%D9%88-%D8%B3%D9%88%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C